1 miljoen ton aardappelen zonder afzet

De gezamenlijke organisaties vragen om steun voor het uit de markt halen en afvoeren van deze aardappelen. Vanwege het rassenpakket fritesaardappelen zijn de meeste partijen namelijk niet geschikt om via de tafelaardappelmarkt af te zetten. Gezien de omvang van de tonnen wordt gekeken naar meerdere routes voor de afvoer.

Een derde te verwerken
Vooral de aardappeltelers die gespecialiseerd zijn in het lang bewaren van fritesaardappelen worden volgens de samenwerkende organisaties getroffen. Dit zorgt voor ernstige financiële problemen. Ondersteuning vanuit het ministerie van LNV is daarom dringend vereist. Naar schatting ligt op dit moment nog 1,5 miljoen ton fritesaardappelen in opslag bij Nederlandse telers. Geraamd wordt dat een derde van deze voorraad dit seizoen verwerkt kan worden. Eén miljoen ton moet dus een andere eindbestemming zien te vinden.

De gehele aardappelsector lijdt hierdoor ongekende schade. Vooral op de schouders van de aardappeltelers komt een grote last te liggen, zo schrijft BO Akkerbouw in een persbericht. Sommige telers hebben hun volledige oogst nog in de schuur liggen. De liquiditeit kan de komende periode daarom in het geding komen.

Waar moeten al die aardappelen naar toe?
Naast het financiële knelpunt is er het fysiek knelpunt. Waar moeten in hemelsnaam al die aardappelen naar toe? Van de 4 miljoen ton Nederlandse consumptieaardappelen is het overgrote deel bestemd voor de fritesindustrie. De horeca is goed voor 80% van de afzet. Inmiddels is 60% tot 90% van de vraag weggevallen in een periode van 2 weken.

Telers moeten mogelijk aanvullende kosten maken om hun aardappelen af te voeren. Gezien de omvang van de weg te werken oogst zijn meerdere afzetkanalen vereist. De diervoederindustrie, vergisting en voedselbanken kunnen dit niet alleen aan, of enkel beperkt wegwerken. Zetmeelproducent Avebe liet al weten geen fritesaardappelen te willen verwerken. Veel telers zagen deze afzetmogelijkheid juist als laatste redmiddel.

Dagelijks overleg
De aardappelsector is sinds deze week dagelijks in overleg met het ministerie van LNV over de situatie, en om hiervoor een oplossing te vinden. Aangezien de druk bij telers en verwerkers dagelijks toeneemt, dringt de sector aan op het zo spoedig mogelijk nemen van maatregelen.

Contracteren gestopt
Inmiddels liggen steeds meer verwerkingslijnen bij Nederlandse aardappelverwerkers stil. De vraag naar vrije aardappelen is geheel opgedroogd, wat zijn weerslag op de prijsvorming heeft. Verwerkers hebben zelfs moeite om hun contractuele verplichtingen na te komen. Ook de start van seizoen 2020-2021 is onzeker. Sommige afnemers zijn per direct gestopt met het contracteren van aardappelen voor oogst 2020.